تصفیهخانههای فاضلاب مسیری برای ورود میکروپلاستیکها به محیط زیست: بررسی لجن و پساب تصفیهخانه فاضلاب ساری

مشکلات ناشی از حضور گسترده میکروپلاستیک‌ها در محیط زیست و منابع انتشار آنها توجه بسیاری از پژوهشگران را جلب کرده است. در این میان، تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهری به‌عنوان یکی از منابع انتشار آنها شناخته شده‌اند. در این پژوهش میکروپلاستیک‌ها در لجن و پساب خروجی تصفیه‌خانه فاضلاب شهر ساری، به‌عنوان یکی از منابع انتشار میکروپلاستیک‌ها به رودخانه تجن و دریای خزر و زمین‌های کشاورزی بررسی شد. نمونه‌برداری از لجن و پساب خروجی در سه تکرار در اردیبهشت و خرداد 1397 انجام شد. نمونه‌های پساب از الک‌های استیل 500، 300 و 37 میکرومتر گذرانده و سپس مواد آلی موجود در آن‌ها و نمونه‌های لجن با پراکسیدهیدروژن هضم و میکروپلاستیک‌ها بهروش جداسازی مبتنی بر چگالی با نمک سدیم یدید استخراج و توسط استریومیکروسکوپ و طیف‌سنج میکرورامان بررسی شدند. میانگین تعداد میکروپلاستیکها بر مترمکعب پساب 4/423 بهدست آمد که بیش از 77% آن‌ها فیبر و اندازه 300-37 میکرومتر فراوان‌ترین طول بود. هم‌چنین 8/128 میکروپلاستیک بر گرم وزن خشک لجن یافت شد که نوع غالب آن‌ها فیبر با فراوانی 87.5% بود. نوع غالب فیبرها و ذرات در نمونه‌ها به‌ترتیب پلی‌استر (پساب 40% و لجن 59%) و پلی‌اتیلن (پساب 73% و لجن 68%) شناسایی شد که بیش‌تر ناشی از فاضلاب شستشوی منسوجات و میکروبیدهای مورد استفاده در محصولات آرایشی و بهداشتی می‌باشند. بدین‌ترتیب با توجه به میزان میکروپلاستیک‌های موجود در پساب و لجن، انجام پژوهش‌های بیشتر برروی میزان میکروپلاستیک‌های رهاسازی شده توسط تصفیهخانههای فاضلاب و سایر منابع احتمالی انتشار و سهم آنها در آلودگی میکروپلاستیکی در منابع آب و خاک ضروری می‌باشد.